ใส่ใจเรา ใส่ใจผู้บริโภค ใส่ใจโลก ชุดารี เทพาคำ
นิตยสาร Trust ฉบับที่ 61 | คอลัมน์ All Around Me
เรื่องเล่าที่แฝงอยู่ในลายเส้นอันเป็นเอกลักษณ์ของ คุณเตย - สุทธิภา คำแย้ม นักวาดภาพประกอบเจ้าของรางวัล Designer of the Year 2021 สาขา Illustration Design คือการออกเดินทางเพื่อหยิบจับความงดงามของธรรมชาติ มาเป็นแรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์งานระดับโลก
“การเดินทางช่วยเปิดมุมมอง เปลี่ยนความคิด ความรู้สึก ตลอดจนทำให้เรามองเห็นความเป็นไป และความเชื่อมโยงของสิ่งเหล่านั้น” คุณเตยให้เหตุผล
ย้อนกลับไปในวัยเด็ก คุณเตยเล่าว่าเธอชอบวาดรูป ทำงานฝีมือ งานไม้ แต่เมื่อเริ่มโตขึ้นและมีความสนใจที่กว้างขึ้น ความชอบจึงเปลี่ยนไป “ช่วงมัธยมปลายถึงมหาวิทยาลัย สนุกกับการใช้คอมพิวเตอร์ บวกกับข้อจำกัดต่าง ๆ เลยไม่ค่อยชอบวาดรูปเท่าไหร่ แต่ยังชอบดูงานศิลปะทั่วไปในชีวิตประจำวันอยู่ เช่น โฟล์กอาร์ต (งานศิลปะท้องถิ่นที่มีการผสมผสานวัฒนธรรม) ลายผ้า ลายจานชาม” ซึ่งภายหลังเรียนจบปริญญาตรีด้านกราฟิกดีไซน์จากคณะศิลปกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย คุณเตยได้เริ่มต้นชีวิตการทำงานในตำแหน่งกราฟิกดีไซเนอร์ ก่อนตัดสินใจบินลัดฟ้าไปประเทศสวีเดนเพื่อเรียนต่อด้าน Individual Specialization ซึ่งไม่ใช่ทั้งคอร์สสอนดีไซน์หรือวาดรูป แต่เป็นหลักสูตรที่เปิดกว้างให้ผู้เรียนได้ค้นหาตัวตนผ่านการพูดคุยกับอาจารย์ ทดลองทำในหัวข้อที่สนใจ พร้อมแลกเปลี่ยนมุมมองความรู้กับกลุ่มคนที่มีความถนัดหลากหลาย
“จุดเริ่มต้นของการวาดภาพมาจากที่นั่นแค่ส่วนหนึ่ง เรียกว่าเป็นผลที่ออกมามากกว่า โดยรวมรู้สึกว่าเริ่มวาดรูปที่สวีเดน แต่ความสนใจในศิลปะและมุมมองที่มีต่อธรรมชาติ เป็นสิ่งที่สั่งสมมาเรื่อย ๆ จนเมื่อได้อยู่ในสภาพแวดล้อมที่เปิด เอื้อให้ทดลองทำความรู้จักกับสิ่งรอบตัวอย่างอิสระ จึงทำให้เรามองเห็นสิ่งเหล่านั้นชัดเจนขึ้น และเมื่อชัดเจน ก็ไปต่อได้คล่องขึ้น เรียกได้ว่าเป็นส่วนสำคัญในงาน พอ ๆ กับการวาดรูป”
เพื่อทุกชีวิต กับแนวคิดอาหารปลอดภัยและยั่งยืน
ไม่ว่าจะเป็น ป่าเขา ต้นไม้ ดอกไม้ ใบหญ้า หรือสัตว์ป่า ล้วนเป็นความลึกลับที่น่าค้นหาในสายตาของคุณเตยทั้งสิ้น เช่นเดียวกับเท็กซ์เจอร์ต่าง ๆ ของธรรมชาติที่มีความแตกต่าง แต่กลมกลืน เช่น หิน เปลือกไม้ ซึ่งนอกจากจะสวยงามแล้ว เธอยังรู้สึกว่าสิ่งเหล่านี้สร้างขึ้นจากเวลา สภาพอากาศ และมีเรื่องราวที่เฉพาะตัว
“ธรรมชาติเป็นสิ่งที่เป็นของมันอย่างนั้น ทุกสิ่งมีความสวยงามเฉพาะตัวตามสายตาของผู้รับรู้โดยไม่ต้องมีคำอธิบาย เราสนใจความลึกลับของธรรมชาติ หลายสิ่งที่ดูเหนือจริง แต่เป็นความจริง สนใจพื้นที่ระหว่างจินตนาการกับความจริง พื้นที่นั้นมีเสมอในธรรมชาติ บางครั้งแค่ชอบมองโดยไม่ต้องนิยามหรือหาความหมายใด ๆ ชอบความรู้สึกที่ได้อยู่ในธรรมชาติ รู้สึกว่าเป็นพื้นที่ที่ปลอดภัยและผ่อนคลาย เหมือนกับเวลาวาดรูป จริง ๆ ก็ไม่ได้มีหลักการอะไร แค่ปล่อยไปตามจินตนาการและความรู้สึกมากกว่า อาจมาจากสิ่งที่ตัวเองสนใจในช่วงเวลานั้น สิ่งที่อยากเห็น หรือมาจากประสบการณ์ที่ผ่านมารวม ๆ กัน”
เทคนิคหลักในการวาดภาพของคุณเตย คือการวาดด้วยดินสอลงบนกระดาษ บางครั้งใช้หมึกและสีร่วมด้วย ทั้งนี้แล้วแต่ความเหมาะสมของงาน “โดยมากจะชอบใช้ดินสอ ตอนแรกที่หัดวาดด้วยดินสอ เพราะรู้สึกว่าเป็นสิ่งพื้นฐานที่สุด แต่พอลองไปเรื่อย ๆ กลับสนุกกับการใช้ดินสอในน้ำหนักและมุมองศาที่ต่างกัน บวกกับชอบความรู้สึกเวลาที่ดินสอขีดเขียนลงไปบนกระดาษชนิดต่าง ๆ แล้วให้ผลลัพธ์แต่ละครั้งที่ออกมาไม่เหมือนกัน ซึ่งดูเผิน ๆ อาจเหมือนกัน แต่ถ้าดูในรายละเอียดแล้ว ไม่เคยมีเส้นไหนที่จะเหมือนกันเลย”
ความละเอียดประณีตของลายเส้นกับดีเทลที่ค่อนข้างลึก คือ “ลายเซ็น” ที่ทำให้ผลงานของเธอเข้าตาแบรนด์ดังระดับโลกมากมาย ไม่ว่าจะเป็น จิม ทอมป์สัน โรงแรมสยามเคมปินสกี้ เกษรวิลเลจ หลุยส์ วิตตอง ล็อกซิทาน เนสเพรสโซ ฯลฯ ซึ่งในสายตาอิลลัสเตรเตอร์ (Illustrator) งานศิลปะและการตลาด มีเรื่องของความสนุกที่ซ้อนทับกันอยู่ “การทำงานศิลปะ หรือการทำงานศิลปะให้เข้ากับการตลาด มีเสน่ห์และความยากง่ายในแบบของมัน การทำงานกับลูกค้าอาจเป็นงานที่ไม่ได้เป็นตัวเองทั้งหมด แต่ความสนุกคือการได้ทำงานร่วมกับคนอื่น และผสมผสานความคิดจนเกิดเป็นสิ่งใหม่ ผลักให้เราได้ลองซ้าย ลองขวา ได้เจอสิ่งที่ถูกใจและสิ่งที่ไม่ชอบ ซึ่งคิดว่าถ้าทำคนเดียวคงไม่เจอสิ่งนี้ หรือทำไม่ได้ขนาดนี้ และสิ่งเหล่านี้ก็จะถูกต่อยอดให้ผลงานอื่น ๆ ต่อไป” เมื่อไล่เรียงดูผลงานแต่ละชิ้นที่เต็มไปด้วยรายละเอียด สะดุดตา ทว่าแฝงไว้ด้วยความสงบเงียบ ทำให้สงสัยว่าการใช้ชีวิตของเธอเป็นแบบนั้นด้วยหรือไม่ “เป็นคนใส่ใจและให้ความสำคัญกับรายละเอียดกับสิ่งที่อาจมองไม่เห็น หรือดูไม่มีค่า แต่เราคิดว่าสิ่งเหล่านั้นน่าสนใจ และมีความหมายกับใครบางคนเสมอ”
ก้าวต่อไปบนเส้นทางที่สมดุล
คุณเตยมองว่า งานวาดภาพประกอบในปัจจุบันเป็นที่นิยมและเปิดกว้างขึ้นมาก มีช่องทางใหม่ ๆ ที่เปิดโอกาสให้แต่ละคนได้สนุกและสร้างสรรค์ในแบบของตัวเอง และสำหรับใครที่สนใจทำงานด้านนี้ เธอแนะนำว่าไม่จำเป็นต้องทำเป็นอาชีพหลักก็ได้ อยากให้เริ่มจากทำในสิ่งที่ชอบ สิ่งที่อยู่กับมันได้ แล้วลองทำไปเรื่อย ๆ โดยไม่ต้องเปรียบเทียบกับคนอื่น “ส่วนตัวเชื่อว่าสิ่งไหนที่ทำแล้วรู้สึกดี สิ่งนั้นจะโตขึ้นเรื่อย ๆ แล้ววันหนึ่งอาจเจอเส้นทางที่สมดุลของตัวเอง”
นอกเหนือจากงานวาดภาพที่ทำเป็นปกติ คุณเตยกำลังทดลองงานใหม่ ๆ วิธีใหม่ ๆ ซึ่งแตกต่างจากสิ่งที่เคยทำมา ทั้งยังมีโปรเจกต์บน Web3 ที่เธอบอกว่าเป็นเรื่องใหม่ที่กำลังเรียนรู้ “อยากเห็นงานตัวเองในสื่อใหม่ ๆ คงจะน่าสนใจหากงานได้ไปอยู่ในบริบทที่ต่างกัน ให้อารมณ์ต่างกัน”
คุณเตยคิดอย่างไรกับประโยคที่ว่า “การวาดรูปคือพรสวรรค์” เธอหยุดคิดนิดหนึ่งก่อนตอบว่า “คิดว่าทักษะการวาดรูปเป็นสิ่งที่สามารถฝึกฝนได้ แต่วิธีคิด การมอง และการเลือกสิ่งต่าง ๆ เป็นสิ่งเฉพาะบุคคล ซึ่งล้วนแตกต่างกัน นั่นคงเรียกว่าพรสวรรค์ที่ทุกคนมี”
ที่สุดแล้ว ไม่ว่าจะเป็น พรสวรรค์หรือพรแสวง หากคุณเตยมองว่าธรรมชาติคือสิ่งที่ “ดูเหนือจริง แต่เป็นความจริง” ความมหัศจรรย์ของลายเส้นอันน่าทึ่งที่ถ่ายทอดออกมานั้น ก็ดูเหนือจริง แต่เป็นความจริง ไม่ต่างกัน
